CÙNG NHAU ĐỒNG HÀNH : TOÀN GIÁO HỘI CÔNG NGHỊ

Thưa quý anh chị em thân mến,

Công Nghị các Giám Mục thế giới sắp tới sẽ diễn ra tại Roma trong 2 năm nữa, vào ngày 23/10/2023. Đức Thánh Cha Phanxicô tha thiết mong ước cho biến cố quan trọng này không chỉ là chuyện riêng của Hàng Giáo Phẩm, nhưng phải có liên quan đến mọi thành phần dân Chúa trong Giáo Hội, đặc biệt các Giáo Hội địa phương trên toàn thế giới. Đó chính là lý do giải thích những tiến trình Công Nghị đang được khởi sự hiện nay trong Địa Phận nhà chúng ta.

Trong thế giới hôm nay, chúng ta phải đối diện với quá nhiều thách đố. Ngay trong Giáo Hội cũng có biết bao vấn đề. Giáo hội phải đối diện với một quá khứ tương đối quyền bính đặt trọng tâm trên hàng giáo sĩ. Nhưng ngày nay, càng lúc càng hiển nhiên rằng chỉ khi mọi người cùng góp phần tham gia, mới có thể cho phép Giáo Hội thể hiện sứ vụ của mình. Đàng khác, nguyên từ Synode – Công Nghị, có nghĩa là “cùng nhau đồng hành”. Đó là điều Đức Thánh Cha Phanxicô mong muốn : một Giáo Hội công đồng – sydnodale. Đó là cách thức duy nhất cho chúng ta để việc loan báo Tin Mừng được khả tín.

Trong giai đoạn đầu tiên, mỗi Giáo Phận trên toàn thế giới được mời gọi tổ chức một hoạt động công nghị tại địa phương mình, để sau đó trong giai đoạn hai vào năm 2022, ở cấp độ Hội Đồng Giám Mục tại mỗi nước, tổng kết chung các thành quả và sau cùng, ở giai đoạn ba, sẽ là Công Nghị Thượng Hội Đồng Giám Mục thế giới tại Rôma vào năm 2023.

Hiệp Thông, Tham Gia và Truyền Giáo : 3 từ này tóm lược tất cả ý nghĩa thế nào là một Giáo Hội Công Đồng. Một Giáo Hội tìm kiếm chiều kích cộng đoàn đích thực của mình, một Giáo Hội bao gồm mọi thành phần Dân Chúa nhằm vào việc chia xẻ các trách vụ, một Giáo Hội nhờ đó, muốn trung thành với sứ vụ của mình : loan báo tình yêu của Thiên Chúa cho toàn nhân loại. Tất cả Giáo Hội ở mọi cấp độ thấp cao, đều được mời gọi tham dự vào sự suy nghĩ này, vào sự gặp gỡ này và vào việc xây dựng sự đối thoại : phải làm gì để càng lúc Giáo Hội càng trờ nên Sydnodale – Công đồng hơn ?

Một cách cụ thể trong giai đoạn thứ nhất này, kéo dài từ ngày 17/10 năm nay đến lễ Đức Chúa Thánh Thần Hiện Xuống năm sau, mục đích của TGP Bruxelles chúng ta là đi đến tổ chức thế nào nhằm đạt mục đích một cuộc tham vấn thật sự rộng rãi nơi mọi thành phần Giáo Hội Địa Phận để không ai cảm thấy bị loại trừ, nhưng đều có thể nói lên những suy nghĩ và kinh nghiệm của mình. Để làm được điều đó, việc gặp gỡ, trao đổi, đối thoại, phải được thực hiện nơi mọi tập thể Địa Phận, mọi giáo xứ, giáo hạt, mọi cộng đoàn, mọi dòng tu, ngay cả nơi các sinh hoạt hội đoàn, đoàn thể.

Tất cả trọng tâm của những buổi họp nhau trao đổi đó, chính là sự để tâm nghe nhau, đón nhận những ý kiến suy nghĩ dù rất khác biệt của nhau hầu dẫn đến những điểm chung đồng thuận đầy ích lợi xây dựng, chứ không phải là những cuộc tranh luận về những quan điểm cá biệt. Ước gì toàn bộ cuộc hành trình Công Nghị mà Đức Thánh Cha Phanxicô mời gọi, tiên vàn là một sự để tâm lắng nghe nhau, một thái độ cần thiết đến nỗi nó trở thành một điều kiện thiết yếu đòi buộc.

Tuy dù là một tiến trình dài và rộng rãi như thế, nhưng Công Nghị vẫn chưa phải là điểm đến cuối cùng có sức giải quyết mọi vấn đề. Sau này chúng ta sẽ còn theo đuổi tiếp con đường đã từ từ mở ra từ hôm nay. Tính cách “công đồng” một đàng phải được tiếp tục, nhưng đồng thời cũng là một thách đố lớn cho Giáo Hội. Giống như một cơ bắp sau thời gian dài ít hoạt động, sẽ không dễ chút nào khi làm cho nó vận dụng trở lại sau đó với đầy những khó khăn và đau đớn là đàng khác. Cũng thế, một Giáo Hội Sydnodale – Công Đồng – không phải được xây dựng chỉ trong vài ngày nhưng đòi hỏi rất nhiều niềm tin tưởng và sự trường kỳ hoán cải tâm hồn trở về với Tin Mừng. Với đôi lời này, tôi ước mong xin tất cả anh chị em trong Tổng Giáo Phận của chúng ta đáp lại lời mời gọi của Đức Thánh Cha Phanxicô một cách nghiêm chỉnh đầy thiện cảm.

Mến chúc anh chị em lên đường bình an – Bonne route !

+ Hồng Y Jozef De Kesel

Có lẽ trong Giáo sử Việt Nam, chưa có khi nào xẩy ra số lượng các Sơ lây nhiễm và tử vong vì đại dịch nhiều như vậy. Cụ thể có một Nhà Dòng ,  số tổn thất nhiều đến thế, điển hình như dòng Đa Minh Phú Cường với 12 Sơ đã an nghỉ, chưa nói đến quý Sơ các dòng khác cũng nằm xuống vì phục vụ các bệnh nhân cúm Vũ-Hán , và kể cả các sơ chỉ quanh quẩn, kinh nguyện và làm việc trong khuôn viên nhà dòng, cũng bị lây nhiễm, thậm chí qua đời.
 
   Có nhiều khi tôi bất mãn trước những bất công của xã hội, trước  sự độc đoán khinh mạn của các quan chức, những viên chức hách dịch, coi thường kỷ cương, xúc xiểm nhân viên y tế, bảo vệ… và cả nữ đại gia cực giàu, nhưng lại ăn nói láo xược, vu vạ, tục tĩu. 
   Nhưng khi nhìn những hình ảnh các  Sơ đang ở đầu tuyến, niềm nở phục vụ và an ủi các bệnh nhân tuyệt vọng, đang làm cửu vạn khiêng vác hàng tấn rau củ quả mỗi ngày, trên đôi vai gầy mà cám cảnh thương mến vô hạn.
 
   Có lần tôi kể về một nữ tu đang đối mặt với thần chết vì lây nhiễm, các Sơ đã yêu cầu tôi gỡ xuống vì không muốn thông tin làm chùng lòng những tình nguyện viên khác, ngược với tôn chỉ của Nhà Dòng. 
 
   Vậy đó, các Sơ của chúng ta là vậy đó. Họ gia nhập dòng lặng lẽ, tu học lặng lẽ, khấn tạm và cả  khấn trọn đời  lặng lẽ, phụng sự Thiên Chúa lặng lẽ, phục vụ nhân loại lặng lẽ, suốt đời vâng lời bề trên lặng lẽ, và khi tàn hơi, được Chúa gọi về cũng lặng lẽ…
 
   Ai ai trong chúng ta, thời niên thiếu đều được các Sơ khai tâm, dạy dỗ. Tôi còn nhớ mãi hai dì phước đầu đời ở nhà thờ Phường Đúc, Huế : Sơ Tuyết cao, sơ Sơn thấp, cả hai thuộc hội dòng MTG. , đã uốn nắn tuổi thơ tôi từ lúc mới chập chửng trí khôn, tôi nhớ mãi hình ảnh cảnh trái ngược giữa thiên đàng và hoả ngục, các Sơ dẫn giải để đe cho tôi chọn lựa…tôi nhớ mãi ngày ba tôi vào lớp nhất( lớp một bi chừ), xin phép cho tôi được nghỉ học để đổi nhà lên Huế, lúc đó tôi bị phạt quỳ giữa lớp, vì tội dám dí cây đèn cầy vào đầu của đứa nào đó, làm cho một mảng tóc bị xém vì hắn dám chê đôi ba ta quá khổ, mà tôi mang trong lễ Rước Mình Thánh Chúa. Gần 60 năm đã qua mà vẫn còn nhớ mãi thiên thu. Sau đó, suốt thời kỳ tiểu học, lại được các Sơ đứng lớp dạy học tận tụy tại trường Bình Linh ( Pellerin)
 
   Rồi khi vào chủng viện, lại được các o MTG phục vụ tận lực, ngày đó các chú hay gọi các Sơ bằng cái tên rất Huế (O) chúng tôi được các o chăm chút phục vụ ẩm thực gần suốt 10 năm, bi chừ chỉ còn lại o Diệp 96 tuổi, mà cách đây 5 tháng, trước mùa dịch lần 4, tôi đã may mắn gặp lại tại Huế, e là lần cuối cùng. Rồi từng o lần lượt lặng lẽ từ giả cõi đời mà chúng tôi không hề hay biết… 
   Năm ngoái, trong mùa mưa lũ, tôi được may mắn tá túc dưới mái nhà Đại Chủng Viện , lại được quý Sơ ở đây chăm sóc tận tuỵ như thành viên trong nhà, mỗi khi đi đâu về trong trời mưa lạnh lẽo, tôi được tặng ngay chiếc bánh tráng vừa nướng xong, nóng hổi và thơm phức, hoặc tới giờ cơm, không thấy chúng tôi, là các Sơ gọi điện thoại, hối thúc mau cho kịp, có khi còn trước cả bề trên…Chỉ là những cử chỉ lặng lẽ, nhưng để lại những cảm xúc mênh mang, vô bờ.
 
   Gần cuối cuộc đời, tôi mới nghiệm ra các Sơ chính là mẹ, là chị, là em, là con cháu…đã hết lòng với mình. Cho nên, khi nhìn thấy các Sơ đã ra đi âm thầm, lặng lẽ  hay đang lâm chung cũng lặng lẽ, âm thầm…khiến cho tôi xúc động và cảm thương vô cùng…
 
   Tới một ngày, rồi cũng chào từ biệt để đi vào một cõi vô hình. Khi đó, chắc chằn tôi sẽ được các bàn tay của quý Sơ lại dẫn dắt như ngày xưa đã từng dẫn dắt, nhưng lần này lại được dẫn dắt ra trình diện với Chúa, chứ không phải các giáo sĩ, vì các ngài đang còn bận bịu, loay hoay tự lo cho mình …
 
   Đâu phải làm chuyện vá biển lấp trời mới là vĩ đại, mà chính là làm các việc nhỏ mọn, âm thầm và lặng lẽ với lòng yêu Chúa, yêu người trong vâng phục, khiêm hạ…mới là vĩ đại.
 
   Cùng hiệp ý cầu nguyện cho các Sơ đã ngàn thu yên nghỉ, và cả các Sơ đang lây nhiễm, nằm chờ chữa lành hoặc chờ chết trong các bệnh viện hay trong các Nhà Dòng.
Xin Chúa thưởng công bội hậu cho các Ngài.
 
   Saigon giữa mùa phong thành đầu tháng 9.2021
   Mic. Nguyễn Hùng Dũng